Ανάμεσα σε γενοκτονίες, πολέμους, proxy πολέμους, τυράννους, πανούκλες, θρησκευτικό φανατισμό και πολλά άλλα δεινά, το κρύο πρωινό της 30ης Δεκεμβρίου 2019 με βρήκε στην νοτιοδυτική Πολωνία να αναρωτιέμαι: υπήρξε κάποια στιγμή στην παγκόσμια ιστορία που μπορεί να χαρακτηριστεί ως το lowest point της ανθρωπότητας; Ναι, υπήρξε και το λέω μετά βεβαιότητας: το Auschwitz. Λιγότερο από 100 χρόνια πριν.
Για να μην σε επηρεάσει αυτό το μέρος πρέπει να είσαι πλήρως αναίσθητος. Βλέπεις, περπατάς σε μία βιομηχανία θανάτου, ένα μέρος όπου πέρασαν τα τελευταία 15 λεπτά, ή ακόμα χειρότερα, αρκετά χρόνια, της ζωής τους εκατομμύρια άνθρωποι, στιβαγμένοι σε έναν στενό θάλαμο όπου υποτίθεται θα έκαναν μπάνιο, αλλά διοχετευόταν θανατηφόρο αέριο. Στο Auschwitz δεν ντρέπεσαι αν είσαι Γερμανός, ντρέπεσαι γιατί είσαι άνθρωπος, μέλος μίας φυλής του ζωϊκού βασιλείου που σκέφτηκε και επέτρεψε κάτι τέτοιο. Τι είναι πιο φρικιαστικό στο Auschwitz; Ότι σκοτώνονταν ανήλικα παιδιά, ότι γιατροί έκαναν πειράματα σε μη συναινούντες ενηλίκους, ότι ένας Εβραίος της Θεσσαλονίκης με όνειρα και χαρές που έφτυσε αίμα στην Αλβανία το 1940-1941 πέθαινε το 1943 και το 1944 μέσα στο πολωνικό ψύχος με μόνο έγκλημα το πώς έβλεπε την καταγωγή του ένας παρανοϊκός;
Ειλικρινά δεν ξέρώ.
Αυτό που ξέρω είναι πως από το Auschwitz φεύγεις με έναν κόμπο στο στομάχι, ένα κόμπο που σε τραβάει για όλη την υπόλοιπη μέρα (ενδεχομένως και την υπόλοιπη ζωή σου). Ο φίλος μου ο Γιώργος, με τον οποίο πήγαμε μαζί, δεν μπορούσε να συνειδητοποιήσει ότι κάποιος μπορεί να απαξιούσε τόσο την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, σε βαθμό που να βλέπει τον συνάνθρωπο ως ζώο. Όπως το λεωφορείο διέσχιζε τον δρόμο που συνδέει το Auschwitz – Birkenau με την επαρχιακή οδό για να επιστρέψουμε στην Κρακοβία, λίγες αχτίδες ήλιου περνούσαν μέσα από τα πυκνό δάσος δεξιά και αριστερά του δρόμου. Σκέφτηκα ως θα ήταν να βλέπεις το ίδιο θέαμα μέσα από ένα βαγόνι ή ένα καμιόνι των SS το 1943.
Ο Προβληματισμός
Προβληματίστηκα για το αν πρέπει να ποστάρω φωτογραφίες από το Auschwitz. Εν τέλει, το κάνω ένεκα της ημέρας μνήμης του Ολοκαυτώματος, για να πάρει, όποιος διαβάσει αυτό το άρθρο, έστω μία ιδέα για το τι θα πει Auschwitz και εγκλήματα της άρρωστης ιδεολογίας του ναζισμού. Για εμένα ήταν σίγουρα τα πιο δύσκολα κλικ που έχω κάνει και νομίζω που θα κάνω ποτέ.
Αναστάση μου τι ωραίο κείμενο. Έχω κάνει την ίδια διαδρομή με ανάλογες σκέψεις. Δεν άντεξα να μπω μέσα. Μείναμε με τον Ανδρέα να κοιτάμε τη συγκλονιστική επιγραφή της εισόδου. Οι φωτογραφίες σου υπέροχες. Δεν είμαι ειδήμων αλλά παρακολουθ΄ω αρκετά τα εικαστικά. Δηλ΄ωνω θαυμάστριά σου.